Bazı beşerler hayvanlardan büyük dehşet duyarlar. Bu dehşet köpek korkusu, kedi korkusu, böcek korkusu üzere birçok farklı hayvana karşı olabilir. Hayvan fobisinin birçok nedeni olabileceği üzere aşılması da mümkündür. Her hayvan korkusu zoofobi değildir. Yılandan ve akrepten korkmak doğal bir durumdur. En yaygın görünen hayvan fobileri örümcek korkusu ve köpek kaygısıdır. Kimi durumlarda hasta, cins ayırt etmeksizin tüm hayvanlardan da korkabilir. Zoofobi’yi anlamak için evvel fobinin ne olduğundan başlayalım.
Zoofobi nedir?
Bir çeşit dert bozukluğu çeşidi olan fobi kişinin makul durum, canlı cansız varlık yahut yere karşı olarak hissettiği yüksek düzeydeki endişe hali olarak tanımlanmaktadır.
Fobisi olan şahıslar muhakkak tehlikeleri olağanda duyulması gerekenden çok daha fazla tehdit edici olarak algılar.
Bu bireyler fobinin objesi olan şartlarla karşı karşıya kaldıklarında ise çok büyük bir düşünce yaşarlar ki bu durum kendisini tam bir panik hali ve dehşet hissi halinde gösterebilmektedir.
Bu kaygının nedeni kişinin çocukluk periyodundan kaynaklanır.
Bu sorunun bulunduğu bireylerde çeşitli tipten hayvanlara karşı bir kaygı gelişebilir.
Büyük yahut küçük fark etmeden her cins hayvana karşı olabilir bu dehşet.
Bazen fazla çeşitten hayvan korkusu olan hastalar, bazen de tek çeşitte dehşet yaşayabilir.
Toplumda en sık görülen zoofobi köpeklerden, kedilerden ve böceklerden kaynaklanır.
Bu endişelerin temeli çocukluk devri travmaları olabileceği üzere, beynin fonksiyonlarını yerine getirmesinde oluşan bozukluklar üzere farklı sebepler olabilir. Bu sebeple zoofobi bulunan ruhsal dayanak alarak endişelerinin kaynağı tespit edilmelidir.
Korkulan hayvan cinsleri kültürler ortası farklılıklar da gösterir.
Örneğin İngiltere’de örümcekten korkma çok yaygın iken, ülkemizde örümcek fobisi yaygın değildir. Hayvan fobisi olan insanların bir kısmı o hayvanla makûs bir tecrübeden sonra fobilerinin başladığını söz ederler.
Fobik hasta tipik olarak kendine rahat bir gündelik ömür sağlamaya uygun bir kaçınma davranışı geliştirmiş olur.
Televizyonda korkulan hayvanla ilgili belgeseller seyredilemeyebilir.
Nerelerde dolaşılacağı muhakkak kurallara bağlıdır.
Bazı durumlarda hayvanın fotoğrafı, ya da onu andıran biçimlerden bile korkulabilir (yılan fobisinde kıvrık çizgilerden korkma gibi).
Zoofobi bulunan bireylerin verdiği yansılar nelerdir?
-
Kalp atışlarında artış
-
Korku
-
Panik hali
-
Öfke oluşması
-
Terleme
-
Baş dönmesi
-
Kaçma
-
Ağlama
Zoofobi tedavi yolları ortasında hastalara en uygun takviyesi davranış terapisi vermektedir.
Bu tedavi usulünde hastalar dehşet duydukları hayvanla ilgili fobisini terapiste anlatır ve bunun neden olduğunu kendine nazaran açıklar.
Tedavide hastaya duyarsızlaşma seansları düzenlenir.
Bu esnada hayvanlara ve gösterilen hayvan figürlerine verdiği yansılar kıymetlendirilir ve kişinin bunlara alışması için gayret gösterilir.
Bunun dışında hastanın endişesiyle başa çıkması için kimi ilaçlar kullanılabilir.
Bu ilaçlar hastanın kaygı duyduğu hayvanlarla müsabakası durumunda, reaksiyonsuz kalmasına neden olan tesirler gösterir. Fakat birinci olarak ilaç önerilmemektedir, asıl usul endişenin üzerine gidebilmektir.
Zoofobide bilinçaltı da değerli bir rol oynamaktadır.
Mesela, neden köpeklerden korkuyorsun? Sana ziyan mı verdi? Küçükken köpeklerle bir anın mı vardı? Üzere sorular yöneltildiğinde hasta bu soruları cevaplamaya çalışacaktır.
Kişide korkulan hayvanlara karşı evvel sabır aşılanmalıdır.
Zoofobi sorunu olanlara öncelikle yalnız olmadıklarını hissettirin. Televizyonda korkulan hayvanla ilgili belgeseller izlettirin. Evcil, yavru hayvanlarla temas kurabilmesini sağlayın.
Zoofobi değerli bir durum olup; hayvanlardan korkan beşerler sabırla tedavi edilmeli, ruhsal dayanak almaya ikna edilmelidir.
Eğer bunun yerine onları aşağılamak yahut onlarla dalga geçmek, alay konusu yapmak durumlarında, duygusal olarak daha fazla gerilime yol açabileceği ve fobinin daha berbata gitmesine neden olabileceği için bunlardan kaçınılmalıdır.
